Słowa kluczowe: jakość wody pitnej, stagnacja, biofilm, pandemia, budynki użyteczności publicznej

Ponowne włączenie do użytkowania instalacji wodociągowych w budynkach użyteczności publicznej, po przerwie związanej z pandemią, może być ryzykowne bez odpowiedniego przygotowania. Ograniczenie działania lub całkowite wyłączenie z eksploatacji instalacji wodociągowych wody zimnej i ciepłej sprzyja stagnacji wody wewnątrz rurociągów. Zastoje, a co za tym idzie również obniżenie ochronnego działania substancji dezynfekcyjnych, dodawanych do wody wodociągowej, mogą prowadzić do pogorszenia jej jakości. Prócz zmian fizykochemicznych, takich jak zmiana barwy, mętności, utlenialności czy przewodnictwa, wzrasta również ryzyko związane z tworzeniem się środowiska sprzyjającego bytowaniu patogenów. Celem niniejszej pracy była ocena jakości wody w punktach czerpalnych w budynku użyteczności publicznej, po okresie tymczasowego wyłączenia z użytkowania spowodowanego pandemią. Oceny jakości dokonano na podstawie wartości parametrów fizyko-chemicznych i mikrobiologicznych wody zimnej i ciepłej wody użytkowej w punktach czerpalnych, zróżnicowanych pod względem rozbioru i czasu stagnacji. Zwrócono również uwagę na konieczność prawidłowego przeprowadzenia ponownego rozruchu instalacji wodociągowych w budynku tego typu, po okresie wyłączenia z eksploatacji. Zidentyfikowano kluczowe przewody, które nieobjęte procesem dezynfekcji czy płukania są miejscem bardziej narażonym na kolonizację przez patogenną florę bakteryjną. Podjęto również próbę sprecyzowania podstawowych zasad dotyczących m.in. ich płukania i dezynfekcji. Zaproponowano także działania profilaktyczne, mogące w przyszłości ograniczyć ryzyko związane z pogorszeniem jakości wody wodociągowej dostarczanej do odbiorców.

Keywords: municipal solid waste, filtrate, purification

Studies of the filtrate of a typical Chervonohrad municipal solid waste (MSW) landfill (Lviv region, Ukraine) were conducted and the optimum operating parameters of stages of aerobic biochemical treatment and reagent treatment of typical filtrate of Chervonohrad MSW landfill by two-stage technology were obtained. Experimental results on the conditions of implementation and efficiency of aerobic biochemical purification of filtrates, as well as reagent purification of filtrates by the modified Fenton method were obtained.

Keywords: water resources, semi-urban, water consumption, forecasting models, sustainable water distribution, future planning, critical infrastructure

This study analysed recent water resources and water consumption datasets from semi-urban towns in the South Asian country of Sri Lanka. It presents a comprehensive assessment of behavioural status of water consumption over the past 5 years taking into consideration the impact on rainfall, precipitation patterns and temperature fluctuations. The findings provide important information on residential demand management and the threshold of consumption by residential users to apply in decision making process. Furthermore, this information informs policymakers, the water authority, and consumers not only in Sri Lanka, but across Southeast Asia and globally on critical water infrastructure, sustainable water resources and the applications of water forecasting for similar developing countries. The present observations contribute to the usefulness of statistical modelling methods in analysing, interpreting and understanding large datasets around available water resources and water consumption, providing reliable information to water utilities in reducing a tedious approach of water monitoring and assessment programmes in the region.

Słowa kluczowe: oprogramowanie, wodociąg. Streszczenie Artykuł omawia podstawowe metody projektowania wewnętrznych instalacji wodociągowych z wykorzystaniem programu Audytor SET 7.2. Projektowanie graficzne jest znacznie szybsze oraz daje możliwość łatwiejszego wykrywania błędów w porównaniu z metodami tradycyjnymi. Dwie główne metody projektowania to projektowanie na rozwinięciu i projektowanie na rzutach. W przypadku projektowania na rzutach, program automatycznie tworzy trójwymiarowy model instalacji, który może być zaprezentowany w formie trójwymiarowej wizualizacji oraz rysunku aksonometrycznego. Integracja w jednej aplikacji modułów do projektowania trzech systemów ułatwia wykrywanie kolizji pomiędzy instalacjami. Dodatkowo program Audytor SET 7.2 umożliwia import modelu budynku z programu Revit oraz eksport zaprojektowanych instalacji sanitarnych do tego programu.

Słowa kluczowe: termiczne przekształcanie odpadów komunalnych z odzyskiem energii, gospodarka o obiegu zamkniętym. Streszczenie Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Zamknięcie obiegu – plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym” COM(2015) 614 final opublikowany w dniu 2 grudnia 2015 r. oraz drugi komunikat „Nowy plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym Na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy” z marca 2020 r. COM(2020)98 wyznaczają politykę, kierunki działań i określają cele stawiane Państwom członkowskim UE w zakresie zrównoważonej gospodarki zasobami (w tym surowcami), ewergią i produktami oraz minimalizacją powstawania i optymalizacją działań w zakresie gospodarki odpadami w gospodarce o obiegu zamkniętym. Termiczne przekształcanie odpadów komunalnych z odzyskiem energii jest istotną częścią gospodarki o obiegu zamkniętym, ponieważ pozwala na zagospodarowanie pozostałych odpadów (nie nadających się do ponownego użycia i recyklingu), których składowanie jest nieuzasadnione z uwagi na właściwości paliwowe (i w warunkach krajowych niemożliwe zgodnie z obowiązującymi przepisami) i jednocześnie pozwala na odzysk 25% wagowo strumienia odpadów komunalnych.

Słowa kluczowe: sieci gazowe, stany nieustalone, symulacja stanów nieustalonych, metody numeryczne. Streszczenie Celem niniejszego artykułu jest porównanie wykorzystując prosty gazociąg dwóch różnych metod (metody charakterystyk oraz metody prostych) do symulacji nieustalonego przepływu gazu w sieciach gazowych. Założono, że nieustalony przepływ jest opisany przez układ równań quasi-liniowych hiperbolicznych. Rezultaty badań wykazały, że metoda prostych jest zdecydowanie bardziej przydatna do symulacji stanów nieustalonych.

Słowa kluczowe: sieci gazowe, optymalizacja, projektowanie, hydraulika sieci gazowych, zarządzanie ryzykiem.

W artykule omówiono podstawowe czynniki wpływające na koszty eksploatacji gazowych sieci przesyłowych.

Słowa kluczowe: Systemy gazownicze, Magazynowanie energii chemicznej, Power-to-gas, Zatłaczanie wodoru do sieci, Dopuszczalne stężenia wodoru

W artykule dokonano przeglądu aktualnego stanu wiedzy w zakresie projektów badawczych obejmujących proces zatłaczania wodoru do sieci gazowych oraz jego wpływ na odbiorniki gazowe. Omówiono dostępne w literaturze wyniki badań wrażliwości poszczególnych elementów systemu gazowniczego na podwyższone stężenie wodoru. Zaprezentowano softwarową metodę śledzenia jakości gazu w sieciach dystrybucyjnych i związany z nią problem obliczeniowy sieci w stanach ustalonych oraz omówiono wyniki badań wpływu zatłaczania wodoru na parametry eksploatacyjne przykładowej sieci gazowej.

Keywords: Gas systems, Chemical energy storage, Power-to-gas, Hydrogen injection into gas grid, Admissible hydrogen

Słowa kluczowe: bezwykopowa renowacja, wykładzina CIPP, technologie nawojowe

Powyższe opracowanie obejmuje analizę możliwości wykorzystania dwóch wybranych technologii bezwykopowej renowacji kanałów – metodę z zastosowaniem rękawa CIPP utwardzanego termicznie oraz promieniami UV, a także metodę renowacji za pomocą technologii nawojowej z zastosowaniem użebrowanych taśm spiralnie zwijanych wraz z możliwością ich zastosowania do modernizacji fragmentu sieci miejskiej kanalizacji deszczowej. W pracy wykonano inwentaryzację fragmentu sieci kanalizacji deszczowej, przeprowadzono ocenę stanu technicznego kanału w oparciu o inspekcję TV i aktualne standardy europejskie DWA-A143-2. Oceniono także warunki gruntowo-wodne i w oparciu o przeprowadzone analizy zaproponowano wybór rozwiązania technicznego modernizacji kanałów wraz z jego szczegółowym opisem. Dla omawianych przypadków wykonano obliczenia statyczno-wytrzymałościowe określające grubości wykładzin oraz oceniono warunki hydrauliczne w przewodach przed oraz po modernizacji dla różnych wartości napełnienia kanałów.

Słowa kluczowe: dyrektywa wody do picia (DWD), system zarządzania, ryzyko, system zaopatrzenia w wodę

13 stycznia 2021 r. weszła w życie nowa dyrektywa w sprawie, jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, zatwierdzona przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej w dniu 16 grudnia 2020 r. Dyrektywa ta nakłada liczne, nowe obowiązki na wszystkich interesariuszy dostaw wody do konsumenta. W niniejszym artykule przedstawiono nowe zasady eksploatacji systemów zaopatrzenia w wodę wynikające z nowej dyrektywy wody do picia.

Słowa kluczowe: sekwestracja CO2, paliwa kopalne, emisja CO2, geologiczne składowanie, transport CO2

W artykule przedstawiono pełny łańcuch technologiczny sekwestracji CO2. Omówiono podstawowe technologie wychwytu: wychwyt po spalaniu, wychwyt przed spalaniem, spalanie w czystym tlenie. Scharakteryzowano metody transportu i ich opłacalność w zależności od ilości wychwyconego CO2 i długości trasy. Dla struktur geologicznych do składowania CO2 zostały przedstawione kryteria jakie muszą spełniać w ramach bezpiecznej eksploatacji. Dla każdego elementu łańcucha sekwestracji CO2 przedstawiono szacowane koszty.

Słowa kluczowe: rynek bilansujący, rynek energii elektrycznej, bilansowanie mocy czynnej

W artykule przedstawiono zasady działania rynku bilansującego, formy zawierania kontraktów i ich rozliczeń. Jest to część I – wprowadzenie. W części II, w kolejnym numerze zostanie przedstawiony mechanizm obrotu energią elektryczna ze źródeł odnawialnych, pogodowozależnych na przykładzie farmy fotowoltaicznej. Artykuł postał jako wynik badan literaturowych przeprowadzonych przez Autora w trakcie sporządzania pracy inżynierskiej pt. „Zasady funkcjonowania elektrowni słonecznych na Rynku Bilansują”. [1]

Słowa kluczowe: stacja gazowa, turboekspander, zero/plus-energetyczna stacja gazowa, bilans energetyczny stacji redukcyjnej.

W artykule przedstawiono wyniki analizy gazowej stacji redukcyjnej zero-plus energetycznej, tj. samowystarczalnej energetycznie. Opisano możliwości modernizacji układów redukcyjnych obecnie stosowanych w przemyśle gazowniczym. Zaprezentowane zostały rozwiązania techniczne stacji gazowej, w której energia odpadowa dostępna w procesie redukcji ciśnienia gazu jest przekształcana na energię elektryczną i ciepło, odpowiednio do procesów osuszania i podgrzewania gazu.

Słowa kluczowe: komunalne osady ściekowe, stabilizacja beztlenowa, fermentacja metanowa, stałe pole magnetyczne, biogaz, metan

Celem prowadzonych badań było określenie wpływu zastosowania stałego pola magnetycznego na efektywność fermentacji metanowej komunalnych osadów ściekowych. Stwierdzono istotny wpływ tego czynnika fizycznego na skład jakościowy biogazu. Największą wydajność produkcji metanu na poziomie 431±22 dm3CH4/kg s.m.o. oraz jego procentową zawartość wynoszącą 66,1±1,9% stwierdzono w wariancie, w którym czas zatrzymania w obszarze oddziaływania pola magnetycznego wynosił 144 min/doba. Najniższe efekty zanotowano, gdy czas zatrzymania w polu magnetycznym wynosił 432 min/doba. W wariacie tym uzyskano 54,8±1,9% zawartość CH4 w biogazie.

Słowa kluczowe: 169 MHz, wodomierze, smart cities, odczyt stacjonarny, pilotaż

W artykule przedstawiono omówienie aktualnych trendów zdalnego odczytu wodomierzy, jako ważnego elementu tzw. inteligentnych miast. Szczególną uwagę poświęcono technologii WIZE 169 MHz. Zaprezentowano także wstępne wyniki badań skuteczności działania systemu zdalnego odczytu wodomierzy bazującego na tej technologii. Badania przeprowadzono wykorzystując pilotażowe wdrożenie tego systemu w Augustowie i okolicach, zrealizowane w październiku 2020 r. przez firmę AquaRD. Pilotażem objęto 73 wodomierze przesyłające dane do pojedynczego koncentratora oddalonego maksymalnie o 7,5 km. Celem tego wdrożenia było praktyczne sprawdzenie dojrzałości zastosowanej technologii WIZE 169 MHz do wdrożeń komercyjnych. W ramach pilotażu badano możliwości tej technologii zarówno w kontekście efektywności odczytu (odczyt z trudnych lokalizacji np. oddalonych czy okresowo zalewanych studzienek, a także miejsc bez sygnału telefonii komórkowej), a także wykorzystania powstałego narzędzia informatycznego integrującego proces odczytu i zarządzania wodomierzami.

Słowa kluczowe: Sieci gazowe, Symulacja sieci, Modelowanie hydrauliczne, Zarządzanie sieciami, Prowadzenie ruchu sieci

W artykule opisano podstawową funkcjonalność oprogramowania do dynamicznej symulacji sieci gazowych. Przedstawiono modele matematyczne elementów sieci, architekturę specjalizowanego edytora bazy danych symulatora, w tym edytora scenariuszy symulacji dynamicznej oraz edytora wykresów. Sporo uwagi poświęcono algorytmowi symulacji, bazującemu na koncepcji tzw. uogólnionego węźle i pozwalającemu w efektywny sposób rozwiązywać problemy symulacji sieci w stanach nieustalonych.

Słowa kluczowe: Produkcja napojów, przemysł napojowy, oczyszczanie ścieków, ultrafiltracja, flotacja DAF

W artykule przedstawiono wyniki badań efektywności systemu oczyszczania ścieków z produkcji napojów bezalkoholowych i niskoalkoholowych. Zawansowany układ oparty jest o proces flotacji i biologiczne oczyszczanie z zastosowaniem osadu czynnego i modułu ultrafiltracji. Badania efektywności prowadzono na poszczególnych etapach oczyszczania, ogółem w okresie od września do listopada 2021 roku wykonano dwanaście serii pomiarowych. W trakcie badań określono: biochemiczne zapotrzebowanie na tlen (BZT5), chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZT), azot ogólny (Nog.), fosfor ogólny (Pog.), zawiesiny ogólne (Zog.). Oprócz efektów oczyszczania przeanalizowano także usuwane ładunki zanieczyszczeń. Badany obiekt wykazał się wysoką efektywnością usuwania substancji organicznej, wynoszącą 98,7% w przypadku BZT5 i 99,5% w przypadku ChZT. W przypadku azotu ogólnego i fosforu było to 79,7% i 94,6%. Wyniki badań mogą okazać się przydatne dla operatorów lub projektantów analogicznych systemów oczyszczania ścieków, charakteryzujących się zbliżonym składem ścieków. We wnioskach przedstawiono też planowany zakres dalszych badań, wpisujących się w problematykę gospodarki o obiegu zamkniętym.

Słowa kluczowe: stacja regazyfikacji LNG, tankowanie stacji LNG

Przyjęcie gazu w postaci LNG do stacji regazyfikacji LNG jest procesem, który wymaga szczególnej uwagi oraz sprecyzowanych czynności eksploatacyjnych wykonywanych we właściwej kolejności Nie jest procesem skomplikowanym, ale jego prawidłowe i bezpieczne wykonanie jest bardzo ważne z punktu widzenia codziennej pracy stacji regazyfikacji LNG oraz osób znajdujących się na obiekcie. Celem artkułu jest przybliżenie Czytelnikowi podstawowych zagrożeń występujących na stacji regazyfikacji LNG, a w szczególności w procesie tankowania stacji. Artykuł omawia proces tankowania wskazując na kluczowe elementy procesu.

Słowa kluczowe: rurociągi podziemne, ułożenie w wykopie, optymalizacja obciążeń

W pracy opisano potencjalne możliwości optymalizacji rozkładów obciążeń działających na rurociągi podziemne układane w wykopach. Przedstawiono wpływ zastosowania warstwy podatnej z materiału ściśliwego oraz z materiału nieściśliwego. Omówiono także nowe rozwiązanie polegające na zastosowaniu płynnego gruntu.

Słowa kluczowe: osady ściekowe, fermentacja metanowa, biogaz

W pracy została dokonana ocena efektywności procesu wytwarzania biogazu, w wyniku utylizacji osadów ściekowych, powstających w oczyszczalni ścieków w Siedlcach wraz z rozważeniem ekologicznych aspektów tego rozwiązania. Została również przeprowadzona analiza procesu oczyszczania ścieków oraz wytwarzania biogazu z osadów ściekowych.

Słowa kluczowe: wodór, integracja sektorów, Power-to-Gas, modele biznesowe, OZE, sector coupling, gaz ziemny, magazynowanie energii

W artykule dowiedziono tezy stanowiącej, iż projekty Power-to-Gas w warunkach gospodarczych Polski są technicznie i ekonomicznie uzasadnione. Za sprawą integracji sektorów (ang. sector coupling) odbywającej się w praktyce poprzez wdrażanie projektów opartych na koncepcji P2G, możliwe jest zwiększenie niezawodności dostaw energii, zdywersyfikowanie jej źródeł oraz redukcja emisyjności, a w rezultacie przeprowadzenie procesu transformacji energetycznej w Polsce w sposób ekonomicznie i technologicznie racjonalny, pomimo wyzwań, aktualnego, krajowego miksu energetycznego oraz ogólnej złożoności zagadnienia.

Słowa kluczowe: odnawialne źródła energii, efektywność energetyczna, wskaźnik EP

W artykule przedstawiono różne sposoby modernizacji źródła energii cieplnej, które zaopatruje instalacje grzewcze w domu jednorodzinnym. Następnie szczegółowo omówiono wpływ poszczególnych zamierzeń modernizacyjnych na zmniejszenie zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną. Ponadto dla rozwiązań, spełniających kryterium energooszczędności energii pierwotnej, przeanalizowano ich efektywność ekonomiczną. Zamknięcie rozważań stanowił wybór najkorzystniejszego rozwiązania.

Tegoroczna, już czwarta międzynarodowa konferencja, organizowana przez Politechnikę Lubelską (Wydział Inżynierii Środowiska, Katedra Zaopatrzenia w Wodę i Usuwania Ścieków) we współpracy z Politechniką Lwowską i Politechniką Warszawską, odbyła się we Lwowie w dniach od 20 do 22 października 2021 r.

Słowa kluczowe: sieci gazowe, teoria grafów, modelowanie hydrauliczne, symulacja sieci gazowych

W artykule omówiono metodę upraszczania struktury sieci gazowej. Metoda upraszcza strukturę eliminując część elementów sieci zachowując przy tym parametry hydrauliczne sieci rzeczywistej. Weryfikacji metody dokonano upraszczając struktury wielu sieci rzeczywistych.

Słowa kluczowe: gazomierz, wzorcowanie, gaz ziemny pod wysokim ciśnieniem, błąd systematyczny, krzywa błędów

W artykule przedstawiono zakres usług świadczonych przez Laboratorium Wzorcowania Gazomierzy w zakresie akredytacji oraz poza akredytacją. Wyjaśniono funkcjonowanie stanowiska do wzorcowania oraz przedstawiono porównanie wyników wzorcowania gazomierzy turbinowych gazem ziemnym przy wysokim ciśnieniu oraz powietrzem przy ciśnieniu atmosferycznym. Porównywane były wartości błędu średniego ważonego, obliczone dla każdego wzorcowania. Analiza wyników wzorcowania 65 gazomierzy nie pozwala na przewidywanie przebiegu charakterystyki błędów innych gazomierzy, ale wskazuje na konieczność wzorcowania przy ciśnieniu zbliżonym do roboczego. Właścicielem laboratorium jest Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. (nazwa skrócona: GAZ-SYSTEM).

Słowa kluczowe: system zarządzania, sieć wodociągowa, GIS, model hydrauliczny

W artykule przedstawiono Inteligentny System Zarządzania Siecią Wodociągową (ISZSW) w Żywcu. Analizowany system wodociągowy obejmuje około 240 km przewodów wodociągowych i jest postrzegany jako bardzo złożony oraz trudny w zarządzaniu, z uwagi na górzyste ukształtowanie terenu, mnogość stref ciśnienia, obecność zbiorników i przepompowni sieciowych oraz wykorzystywanie pojedynczego ujęcia wody. Opisany system zarządzania siecią zaprojektowano jako kompleksowe narzędzie wspomagające pracę eksploatatorów, dyspozytorów oraz planistów. Jego głównymi założeniami są synchronizacja i wzajemne uzupełnianie się podsystemu monitoringu, bazy danych przestrzennych GIS, podsystemu billingowego oraz modelu hydraulicznego. Wśród najważniejszych zalet wdrożonego ISZSW wymienić można uporządkowanie informacji dotyczących infrastruktury wodociągowej, panel wspomagający pracę dyspozytora poprzez generowanie alarmów ostrzegawczych oraz model hydrauliczny sieci przeznaczony do prac bieżących i koncepcyjnych.

Słowa kluczowe: oczyszczalnia ścieków, ścieki komunalne, modernizacja, reaktor biologiczny Streszczenie Przyjęcie Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) przez Radę Ministrów w dniu 16 grudnia 2003 r. [3] służyło zidentyfikowaniu potrzeb w zakresie uporządkowania gospodarki ściekowej oraz uszeregowaniu ich realizacji, w taki sposób, aby spełnić wymagania określone w europejskiej dyrektywie 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. [2]. Oczyszczalnia ścieków dla aglomeracji Grodzisk Mazowiecki została zaprojektowana na przepływ średni dobowy 10 500 m³/d. Rozwój aglomeracji spowodował wzrost ilości dopływających ścieków i przeciążenie hydrauliczne oczyszczalni. Wpłynęło to na kłopoty z dotrzymaniem wskaźników jakości ścieków oczyszczonych, zgodnie z obowiązującym pozwoleniem wodno-prawnym. Dlatego też zdecydowano się na modernizację i rozbudowę ciągu biologicznego oczyszczania. Głównym celem modernizacji była wymiana systemu napowietrzania w istniejącym reaktorze biologicznym, zaś w ramach rozbudowy powstał drugi reaktor o takiej samej kubaturze co istniejący tj. 18980 m3.

Słowa kluczowe: BIM, oprogramowanie Urbano, infrastruktura, modelowanie sieci

Modelowanie sieci sanitarnych w standardzie BIM przy użyciu oprogramowania Urbano. Dynamiczne projektowanie oraz edytowanie geometrii i uzbrojenia sieci, obliczenia hydrauliczne, integracja ze środowiskiem CAD, GIS, EPANET. Analiza kolizji oraz koordynacja w formacie IFC i Navisworks.

Słowa kluczowe: biomasa, emisja odorantów, uciążliwość zapachowa

W pracy przedstawiono biogazownie rolnicze, stanowiące ważny element polityki energetycznej kraju. Skupiono się przede wszystkim na emisji odorów oraz uciążliwości zapachowej, będącej przyczyną skarg mieszkańców oraz protestów ludności przeciw nowo powstającym inwestycjom. Ponadto dokonano identyfikacji i charakterystyki źródeł emisji odorów, jak również zaproponowano metody zapobiegania i minimalizacji uciążliwości zapachowej.

Polska Izba Gospodarcza Ekorozwój zorganizowała oraz przeprowadziła, po raz piętnasty, Konkurs Ogólnopolski „Zielony Laur”, pod honorowym patronatem: Przewodniczącego Komisji Środowiska Senatu RP, Przewodniczącej Komisji Środowiska i Zasobów Naturalnych Sejmu RP, Ministra Klimatu i Środowiska, Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Kapituła Konkursu, pod przewodnictwem prof. dr hab. inż. Marka Gromca, przyznaje nagrody dla osób, instytucji, firm i organizacji samorządowych za wkład merytoryczny, innowacyjne rozwiązania ekologiczne i przedsięwzięcia propagujące ekorozwój.

Słowa kluczowe: Sieci gazowe, Symulacja sieci, Modelowanie hydrauliczne, Wspomaganie projektowania sieci, Prowadzenie ruchu sieci

W artykule omówiono podstawową funkcjonalność oprogramowania do statycznej symulacji sieci gazowych. Przedstawiono modele matematyczne elementów sieci, architekturę specjalizowanego edytora bazy danych symulatora oraz funkcje interfejsu graficznego oprogramowania. Sporo uwagi poświęcono nowej funkcjonalności obliczeniowej symulatora w zakresie śledzenia jakości i składu gazu, będącej odpowiedzią na stopniowe zmiany modelu działalności operatorów systemów dystrybucyjnych gazu ziemnego.

Słowa kluczowe: BIM, dom jednorodzinny, instalacje wodociągowo-kanalizacyjne

BIM (Building Information Modeling) jest terminem niezwykle rozległym i może dotyczyć tworzenia projektu, procesu jego realizacji, czy użytkowania. Wymienione zastosowania związane są z poziomem zaawansowania technologii BIM. Im wyższy poziom, tym wiedza w zakresie wykorzystania tej technologii wśród uczestników procesu musi być większa. Obecnie w wielu krajach zaleca się, bądź nawet wymaga, wykorzystywania tej technologii w inwestycjach sektora publicznego. W artykule podjęto próbę porównania tradycyjnych metod projektowania z projektowaniem w technologii BIM przy projekcie instalacji wodociągowo-kanalizacyjnych dla domu jednorodzinnego. Analiza przypadku obejmuje rozprowadzenie instalacji, obliczenia z nimi związane oraz porównanie otrzymanych wyników. Cały proces w technologii BIM został przeprowadzony z wykorzystaniem programu Revit, jednego z najpowszechniejszych programów używanych w branży budowlanej w tej technologii.

Słowa kluczowe: barwniki azowe, popioły lotne, węgiel aktywny, adsorpcja

Celem pracy była analiza procesu adsorpcji wybranych barwników azowych na popiołach lotnych, pochodzących ze spalania węgla kamiennego, oraz porównanie efektywności tego procesu z usuwaniem barwników z roztworów wodnych za pomocą najpopularniejszego adsorbentu – węgla aktywnego. Sprawdzono wpływ dawki adsorbentu oraz wpływ liczby grup sulfonowych, obecnych w cząsteczce barwnika, na stopień dekoloryzacji roztworu. Ustalono rzędowość oraz kinetykę reakcji adsorpcji.

Słowa kluczowe: stabilizat, składowanie odpadów komunalnych, instalacje mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów.

Wydzielona w ramach procesu mechanicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych tzw. „frakcja podsitowa” (0-80/100 mm) wymaga dalszego biologicznego przetwarzania w warunkach tlenowych lub beztlenowo-tlenowych w wyniku, których dochodzi do zmian właściwości fizycznych, chemicznych oraz biologicznych i powstają odpady zwane stabilizatem. Składowanie stabilizatu nie stanowi problemu z punktu widzenia technologicznego, odpad jest łatwy w plantowaniu i dobrze się zagęszcza. Wynikające z przepisów krajowych i europejskich ograniczenia i wymagania powinny znacząco ograniczyć ilość składowanego stabilizatu. Obserwacje technologiczne wskazują, że konieczne, i to w trybie pilnym, jest podejmowanie działań o charakterze organizacyjnym i technologicznym pozwalających na osiągnięcie tego celu.

Słowa kluczowe: biogazownia, analiza ryzyka, proces inwestycyjny.

Powodzenie realizacji inwestycji budowy biogazowni rolniczej a następnie sukces finansowy z jej eksploatacji, jest uwarunkowany wynikami szczegółowej analizy ryzyka, a ciągłe zarządzanie ryzykiem na etapie planowania, budowy i eksploatacji gwarantuje sukces całego przedsięwzięcia. W niniejszym artykule zidentyfikowano i przedstawiono główne czynniki, mające wpływ na realizację inwestycji na etapie planowania i przygotowania procesu inwestycyjnego. Zamieszczono wyniki analizy ekonomicznej w horyzoncie 15-letniej eksploatacji dla inwestycji o dwóch przykładowych poziomach mocy elektrycznej: 0,5 MW oraz 1 MW.