Niniejszy artykuł dotyczy roli, jaką gazownictwo może odegrać w procesie transformacji energetycznej oraz sposobu, w jaki może wspierać dekarbonizację gospodarki. Wskazano bariery o decydującym znaczeniu w realizacji tych celów, od finansowych i infrastrukturalnych, po geopolityczne. Podjęto próbę krytycznego przeglądu wybranych opracowań dotyczących zastosowania gazów ze źródeł odnawialnych do obniżenia śladu węglowego procesów przemysłowych. Jednocześnie przedstawiono obiecujące obszary dla przyszłych badań naukowych.

Globalny rynek energii stoi przed nie lada wyzwaniem związanym z koniecznością zaspokojenia nieustannie wzrastającego zapotrzebowania na niskoemisyjne paliwa ciekłe, gazowe i energię elektryczną, wzrost efektywności produkcji paliw oraz redukcję emisji gazów cieplarnianych. Rozwój technologii wodorowych oraz zwiększenie zastosowania wodoru w zrównoważonym systemie elektroenergetycznym stanowi realną propozycję rozwiązania tych kwestii. Niniejszy artykuł zawiera zbiór kluczowych zagadnień dotyczących wodoru i technologii wodorowych. Definiuje gospodarkę wodorową poprzez wskazanie zapotrzebowania na ten surowiec z uwzględnieniem prognozy jego popytu w Polsce wraz z podziałem na poszczególne sektory gospodarki. Prezentuje strukturę produkcji energii elektrycznej, a także przedstawia możliwe warianty wdrożenia wodoru w elektroenergetyce, ciepłownictwie, a także w szeroko rozumianym transporcie, jako alternatywne paliwo. W artykule przeanalizowano mechanizmy wytwarzania wodoru z wykorzystaniem procesu elektrolizy definiując przy tym ich energochłonność czy też wady i zalety wybranych elektrolizerów: alkaliczny, PEM i SOE. Następnie opisano metody i koszty magazynowania, transportu oraz dystrybucji wodoru. Uwypuklono także kwestię integracji międzysektorowej oraz dekarbonizacji transportu i przemysłu. Dodatkowo, przedstawione zostały wybrane polskie projekty dotyczące technologii wytwarzania i wykorzystania wodoru.

Artykuł stanowi zapis referatu wygłoszonego na konferencji ,stanowiącej punkt kulminacyjny obchodów 100-lecia istnienia czasopisma „Gaz Woda i Technika Sanitarna”. Zawarto w nim subiektywny wybór najważniejszych informacji związanych z historią, stanem obecnym i najbliższą przyszłością systemów zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. W artykule wyodrębniono trzy główne części. W części pierwszej „Krótki rys historyczny wodociągów i kanalizacji” zaprezentowano znaczące fakty z historii rozwoju wodociągów i kanalizacji. W części drugiej „Współczesne wodociągi i kanalizacje” skoncentrowano się na wybranych osiągnięciach innowacyjnych z zakresu zaopatrzenia w wodę i kanalizacji. Natomiast w części trzeciej „Nierozwiązane problemy”, wskazano na kilka istotnych wyzwań, jakie już są lub powinny być podejmowane w najbliższej przyszłości, w celu zapewnienia dostępu do czystej i zdrowej wody mieszkańcom Ziemi.

W artykule przedstawiono historię i genezę powstania centralnych systemów zaopatrzenia w wodę i oczyszczania ścieków. Zwrócono uwagę na pojawienie się pojęcia Zdrowia Publicznego sprzężonego ze stanem sanitarnym miast, co przyczyniło się do rozwoju miast i tym samym do rozwoju gospodarczego. W pracy zarysowane zostało powstanie i rozwój technologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków. W artykule scharakteryzowano aktualny stopień zaawansowania tych technologii. Autorzy przedstawili również prognozę dotyczącą dalszego rozwoju współczesnej gospodarki wodno-ściekowej w miastach.

Wywiad z Radosławem Czajką- Wiceprezesem Zarządu Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Tarnowskich Górach Sp. z o.o.

W artykule przedstawiono zastosowanie opracowań fotogrametrycznych pozyskanych z niskiego pułapu lotniczego przy pomocy bezzałogowych statków powietrznych. Na podstawie lotu testowego przedstawiony został proces planowania nalotu, pozyskania danych obrazowych i generowania opracowań, którymi były: numeryczny model terenu, numeryczny model pokrycia terenu i ortofotomapa. W oparciu o pozyskane materiały źródłowe, przeprowadzone zostały przykładowe analizy pozwalające na określenie postępu i bezpieczeństwa prac budowlanych. Zastosowanie bezzałogowych statków powietrznych oraz fotogrametrii niskiego pułapu ma wpływ zarówno na podniesienie jakości budowy obiektu liniowego jak również na bezpieczeństwo jego późniejszej eksploatacji. Monitorowanie postępu prac przy pomocy technologii BSP pozwala na regularną weryfikację poprawności realizowanych przez wykonawcę zadań oraz eliminację zagrożeń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na budowie rurociągów lądowych.

W artykule przedstawiono problematykę występowania rozbieżności wskazań indeksów, określających skłonności wody do wykazywania właściwości korozyjnych, bądź do wytrącania osadu węglanu wapnia, wyznaczonych na podstawie wyników przeprowadzonych badań wody powierzchniowej. Publikacja zawiera omówienie wyników badań nad stabilnością chemiczną surowej wody z rzeki, opis metod zastosowanych do wyznaczenia indeksów stabilności wody i zasad interpretacji wartości obliczonych wskaźników, a także porównanie ich wskazania.

W ciągu ostatnich lat kawitacja hydrodynamiczna (KH) wykazała potwierdzoną skuteczność w wielu dziedzinach inżynieryjnych, zarówno w technologii wody, ścieków i odpadów oraz w sektorze przemysłowym. W porównaniu do innych innowacyjnych metod ,stosowanych w inżynierii środowiska, KH wykazuje szereg korzyści, charakteryzuje się m.in. prostą konstrukcją urządzeń, łatwą obsługą oraz niskimi kosztami eksploatacyjnymi. Co istotne, KH można łatwo połączyć z konwencjonalnymi i powszechnie stosowanymi technologiami w gospodarce odpadami oraz oczyszczaniu wody i ścieków. W pracy przedstawiono zbiór doświadczeń z zakresu zastosowania kawitacji hydrodynamicznej jako metody wstępnej obróbki odpadów lignocelulozowych, pozwalającej na poprawę ich stopnia biodegradowalności.

Ideą obiegu zamkniętego, będącego alternatywą liniowego modelu gospodarki, jest wykorzystanie odpadów powstających w cyklu życia produktów. Dotychczas nieunikniony odpad, powstający podczas oczyszczania ścieków (komunalne osady ściekowe) wymaga w każdej oczyszczalni indywidualnego rozwiązania w zakresie jego zagospodarowania. Zagospodarowanie osadów ściekowych determinowane jest ich właściwościami, przepustowością oczyszczalni, kosztami oraz obowiązującym stanem prawnym. Mając na uwadze powyższe, w artykule przedstawiono metody surowcowego wykorzystania osadów ściekowych. Szczególny akcent położono na wprowadzenie osadów ściekowych do zestawu surowcowego materiałów budowlanych. Potwierdzono, że realizacja gospodarki cyrkularnej, w ramach gospodarki osadami ściekowymi, prowadzi do ograniczenia zużycia surowców, zwiększenia strumienia odpadów poddawanych odzyskowi i recyklingowi.

Praca obejmuje analizę możliwości wykorzystania rur wodociągowych i kanalizacyjnych pozostałych po wybudowaniu odcinka sieci, pod kątem gospodarki obiegu zamkniętego. Przenalizowano materiały używane do budowy: • wodociągu: żeliwo sferoidalne oraz polietylen, • kanalizacji: kamionka oraz poliwęglan. Na podstawie projektów istniejących już sieci na terenie Warszawy ustalono, jaka ilość materiału pozostanie po wybudowania rurociągu z danego materiału oraz w jaki sposób można wykorzystać materiał pozostały po budowie w ramach GOZ. Przenalizowano możliwość wykorzystania materiału w branży budowlanej oraz zweryfikowano zastosowanie biorąc pod uwagę w szerszym aspekcie gospodarczym.

W pracy scharakteryzowano obieg fosforu, azotu i węgla organicznego w biologicznej oczyszczalni ścieków, posiadającej komorę fermentacyjną oraz kompostownię. Oszacowano ilość biogenów jaką można hipotetycznie odzyskać w oczyszczalni ścieków o obciążeniu 70 tys. RLM. Technologie stosowane w oczyszczalni umożliwiają przetwarzanie odpadów organicznych i odzysk cennych dla gleby pierwiastków (fosfor, azot i węgiel organiczny) oraz energii. Wytwarzanie biogazu, przy maksymalnym wykorzystaniu odpadów organicznych generowanych przez mieszkańców, pozwala rocznie na odzysk 1126 Mg węgla organicznego i wygenerowanie ok. 12,6 GWh energii. Najbardziej racjonalną formą recyklingu organicznego odpadów jest wytwarzanie kompostu o parametrach nawozowych. Oszacowano, że produkcja nawozu umożliwia odzysk 30% węgla ,98% fosforu oraz 18% azotu ze strumieni tych pierwiastków wprowadzanych do oczyszczalni. W celu uzyskania kompostu o dobrych parametrach nawozowych niezbędne jest wdrożenie w regionie segregacji odpadów u źródła ich wytwarzania. Bardzo ważna jest również redukcja ilości koagulantów żelazowych, stosowanych w procesie oczyszczania ścieków do strącania związków fosforu, ze względu na to, że wzbogacają kompost w nieprzyswajalne formy fosforu w postaci fosforanu(V) żelaza(III). Z tego względu przedstawiono możliwość częściowego zastąpienia ich odpadową solą magnezu, co prowadzi do strącania dobrze przyswajalnego przez rośliny fosforanu magnezowo amonowego (struwitu). W pracy przedstawiono, w postaci schematu, cykl obiegu węgla, azotu i fosforu w oczyszczalni oraz opracowano arkusz kalkulacyjny, pozwalający na oszacowanie stopnia odzysku biogenów w kompoście, umożliwiający określenie produkcji wytwarzanej energii przez ilościowy dobór odpadów organicznych do fermentacji. Przedstawiono również zalety prowadzenia w oczyszczalni procesu oczyszczania ścieków, wspólnie z gospodarką odpadami organiczny.

W niniejszej pracy zbadano właściwości katalityczne katalizatorów palladowych, osadzonych na γ-tlenku glinu, w oczyszczaniu wody z diklofenaku. Katalizator Pd/γ-Al2O3 przygotowany metodą suchej impregnacji i poddano trzem różnym warunkom obróbki wstępnej. Otrzymane materiały scharakteryzowano za pomocą chemisorpcji CO oraz TEM. Wykazaliśmy, że wydajność katalityczna 1 % wag. Pd/ /γ-Al2O3 w wodoroodchlorowaniu diklofenaku zależy od warunków obróbki wstępnej. Największą aktywność wykazał katalizator palladowy poddany obróbce wstępnej w najłagodniejszych warunkach.

W artykule przedstawiono analizę ekonomiczną sposobów magazynowania wodoru. Wskazano również metody wytwarzania, magazynowania i transportowania wodoru. W opracowaniu zawarto również kwestię bezpieczeństwa związanego z użytkowaniem paliwa wodorowego oraz porównano koszty magazynowania oraz transportu.

The article presents an economic analysis of hydrogen storage methods. Methods of producing, storing and transporting hydrogen are also indicated. The work also takes into account the safety issue related to the use of hydrogen fuel and compares the costs of storage and transport.

W artykule dokonano przeglądu układów redukcyjnych stacji gazowych wysokiego ciśnienia ,stosowanych w przesyle i dystrybucji dla ciśnień wejściowych do 10 MPa włącznie. Wymieniono podstawowe elementy stacji gazowej. Przeanalizowano wymagania prawne, zabezpieczeń i standardów dla stacji gazowych. Opisano również dostępne i najczęściej stosowane podzespoły, występujące na ciągach redukcyjnych. Opisano również sposoby umożliwiające zdalne sterowanie nastawami stacji, limitowanie wielkości przepływu oraz przełączania ciągów redukcyjnych.

The article reviews the reduction systems of high-pressure gas stations used in transmission and distribution for inlet pressures up to and including 10 MPa. The basic elements of the gas station were replaced. The legal requirements, safety and standards of natural gas reduction stations were analyzed. The available and most commonly used components on reduction lines are also described. The methods of remote control of station settings, flow limitation and switching the reduction sequence are also described.

W artykule analizowano wpływ wybranych parametrów pracy sprężarek oraz rodzaju przemiany termodynamicznej na moc niezbędną do przetłoczenia określonej ilości gazu.

The article analyzes the impact of selected compressor operation parameters and the type of thermodynamic changes (polytropic and adiabatic changes) on the horsepower necessary to compress a specific amou

Simpline gas flow models for the calculation of pressure, temperature and flow rate profiles were evaluated. Numerical solution with the method of lines was adopted and a sensitivity study of the flow model to the selection of the heat transfer model, equation of state, and the accuracy of friction factor calculations was conducted. The following equations of state were investigated: Soave-Redlich-Kwong, Benedict-Webb-Rubin, AGA-8 and SGERG-88. The results of the numerical solution were compared to the field data from the 107 km long section of the gas transmission pipeline.

Badania dotyczyły uproszczonych modeli przepływu gazu w rurociągu do wyznaczania profili zmian ciśnienia, temperatury i natężenia przepływu. Równania rozwiązano metodą prostych oraz przeprowadzono badania wrażliwości modelu przepływu na wybór modelu wymiany ciepła, równania stanu oraz dokładność obliczeń współczynnika oporów hydraulicznych. Badania dotyczyły następujących równań stanu: Soave-Redlich-Kwong, Benedict-Webb-Rubin, AGA-8 i SGERG-88. Wyniki rozwiązania numerycznego zostały porównane z wynikami pomiarów przeprowadzonych na odcinku gazociągu przesyłowego o długości 107 km.

Zapewnienie właściwego napowietrzania instalacji kanalizacyjnej jest gwarancją prawidłowego działania całego systemu kanalizacyjnego w budynku. Tradycyjnie dopływ powietrza do instalacji odbywa się przez rurę wywiewną, zainstalowaną ponad dachem budynku lub przez zawory napowietrzające. W budynkach pasywnych, które charakteryzują się zwiększonymi wymaganiami w zakresie minimalizacji strat ciepła, zastosowanie tradycyjnego napowietrzania prowadzi do występowania dodatkowych mostków cieplnych na granicy dachu i rury wywiewnej. Zaproponowany nowatorski system napowietrzania eliminuje konieczność wyprowadzenia pionu ponad dach budynku, tym samym przyczynia się do częściowej minimalizacji tych strat. Zastąpienie rury wywiewnej przy połaci dachowej rurą wywiewną zamontowaną na przyłączu instalacji kanalizacyjnej oraz zakończenie pionu kanalizacyjnego hermetycznym zbiornikiem, którego zadaniem jest magazynowanie powietrza potrzebnego do napowietrzania układów, pozwala na ograniczenie powstawania w instalacji podciśnienia i prowadzi do poprawy charakterystyki pracy instalacji kanalizacyjnej w budynku. W niniejszej pracy zbadano skuteczność działania zaproponowanego systemu w rzeczywistym obiekcie. Przeprowadzono kilka serii badań, na podstawie których ustalono najbardziej korzystne rozwiązanie w zakresie pojemności hermetycznego zbiornika na powietrze, w zależności od ilości spłukiwanej wody.

Ensuring the proper aeration of the sewage installation guarantees proper performance of the entire sewage system in a building. Traditionally, the air is supplied to the installation via an exhaust pipe installed above the roof of the building or through vacuum valves. In passive buildings, with increased restrictions towards the heat loses minimization, the use of traditional aeration runs to the additional thermal bridges between the roof and exhaust pipe. The proposed innovative aeration system eliminates the need to lead a riser above the roof surface of the building, thus contributing to a partial elimination of heat losses. Replacing the exhaust pipe at the roof with an exhaust pipe installed at the sewage connection and the ending the sewage riser with a hermetic tank located at the top, that stores the air needed for system aeration, would allow to reduce the formation of underpressure in the installation and would improve the sewage system performance. In this paper, the effectiveness of the proposed system in a real building was examined. A series of tests was carried out on the basis of which the best solution for capacity of a hermetic air tank was analyzed depending on the quantity of flushed water.

Zaostrzające się wymogi, dotyczące jakości ścieków odprowadzanych do odbiornika, doprowadziły do opracowania wielu urządzeń wykorzystywanych podczas biologicznego oczyszczania. Obecne badania prowadzone w sektorze wodno-ściekowym skupiają się często na poszukiwaniu efektywnych energetycznie rozwiązań technicznych i technologicznych ,wywierających jak najmniej negatywny wpływ na środowisko ,przy jednoczesnym obniżeniu kosztów eksploatacyjnych. W systemach oczyszczania powszechnie wykorzystuje się właściwości struktur mikroorganizmów w postaci kłaczków osadu czynnego, które usuwają organiczne i biogenne związki zawarte w ściekach. Ważnym elementem powyższego rozwiązania jest zastosowanie układu mieszania i napowietrzania bioreaktorów w odpowiedniej konfiguracji. W oczyszczalni ścieków, z częścią biologiczną, działającej w technologii SBR ,stosuje się wiele rodzajów urządzeń do mieszania. W niniejszym artykule przedstawiono zastosowanie innowacyjnego wolnoobrotowego systemu mieszania w sekwencyjnych bioreaktorach porcjowych, w których czynnikiem procesowym jest osad czynny.

Increasing demands on the quality of wastewater discharged to the receiving water have led to the development of many biological treatment devices. Current research in the water and wastewater sector often focuses on finding energy-efficient solutions that have the least negative impact on the environment while reducing operating costs. In wastewater treatment systems, it is common to utilize the properties of microbial structures in the form of activated sludge flocs that remove organic compounds and biogenic contained in wastewater. An important part of the solution is the mixing and aeration system configuration used. In the treatment plant operating in the SBR technology, there are many types of mixing devices that are used in the process of wastewater treatment. This paper presents the application of an innovative slow-speed mixing system in sequential batch bioreactors in which activated sludge is a process facto.

W artykule omówiono przygotowywanie rysunków aksonometrycznych instalacji wodociągowych z wykorzystaniem programu Audytor SET. Rysunki te tworzone są w bardzo dużej mierze automatycznie przez program. Rola projektanta sprowadza się do dodania etykiet oraz ewentualnego dostosowania ustawień rysunku.

The article discusses the preparation of axonometric drawings of internal water supply systems, with the use of the Audytor SET software. These drawings are created largely automatically by the program. The role of the designer is reduced to adding labels and possibly adjusting the drawing settings.

W niniejszej pracy skupiono się na tworzeniu się hydratów w rurociągach gazu ziemnego, co jest uważane za główny problem związany z zapewnieniem przepływu. Model równowagi fazowej hydratów jest połączony z modelem nieustalonego przepływu gazu w celu monitorowania, czy, gdzie i kiedy gaz ziemny w rurociągach wchodzi w obszar tworzenia się hydratów. Model hydratów opiera się na równowagach fazowych w systemach, w których gaz ziemny zawiera wolną i rozpuszczoną wodę. Do opisu warunków przepływu w rurociągach gazu ziemnego wykorzystywany jest model przepływu gazu w warunkach nieustalonych. Takie podejście umożliwia operatorom rurociągów monitorowanie ryzyka powstawania hydratów w warunkach normalnych i awaryjnych, a także oszacowanie optymalnego kompromisu między różnymi technikami zapobiegania powstawaniu hydratów. Aby pokazać możliwość zastosowania metody, przeprowadzono studium przypadku dla rurociągu podmorski.

Mikroplastiki stanowią zanieczyszczenie o charakterze globalnym, o czym świadczy ich obecność w różnych ekosystemach (m.in. w wodzie, glebie, powietrzu). Co więcej, mogą być one transportowane w środowisku na duże odległości, docierając tym samym do bardzo odległych i odludnych miejsc. Zanieczyszczenie produktów przeznaczonych do spożycia oraz atmosfery mikroplastikami powoduje, że człowiek jest narażony na ich spożycie i wdychanie, jednakże możliwe konsekwencje zdrowotne z tym związane nie są znane. W niniejszym artykule zestawiono najważniejsze informacje na temat występowania mikrodrobin plastiku w środowisku wodnym, powietrzu, jak również produktach żywnościowych. Ponadto przedstawiony został aktualny stan wiedzy na temat wpływu mikroplastików na człowieka w oparciu o dostępne dane literaturowe.

W artykule omówiono metody wykorzystywane w biodegradacji wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych występujących w osadach czynnych i dennych. Przeanalizowano ich skuteczność i wpływ na oczyszczanie środowiska z zanieczyszczeń WWA.

W artykule dokonano analizy i oceny efektywności pracy Regionalnego Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Woli Pawłowskiej za 2020 rok. W oparciu o dostępne dane oraz opis stosowanych w instalacji technik przetwarzania opadów komunalnych (sposób mechaniczny i biologiczny) oceniono jakość realizowanych zadań przez RZGOK.

Coraz więcej przedsiębiorców licząc koszty związane z gospodarowaniem odpadami zaczyna analizować rodzaje wytwarzanych odpadów i możliwość przeklasyfikowania odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne. Pojawia się pytanie, jak podejść do tematu? Czy każdemu odpadowi można zmienić kod odpadu? Jakie warunki należy spełnić przy zmianie klasyfikacji odpadów, aby była zgodna z przepisami prawnymi? Odpowiedzi na powyższe pytania udzielę w niniejszym artykule. Dodatkowo postaram się wskazać trudności związane z przygotowaniem odpowiedniego materiału, który jest podstawą do sporządzenia opinii w zakresie zmiany kodu odpadów z niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne odpadów, potocznie nazywanego „odgwiazdkowaniem”.

Gospodarowanie komunalnych osadów ściekowych może być realizowane przy zastosowaniu procesu kompostowania, który jest formą recyklingu organicznego. Ze względu na wysokie uwodnienie osadów ściekowych, ich niską porowatość oraz niską proporcję węgla do azotu (C/N), uzyskanie odpowiedniego wsadu wymaga wprowadzenia materiałów strukturotwórczych i korygujących. W niniejszej pracy proces kompostowania osadów z materiałami lignocelulozowymi (słoma pszeniczna, zrębki drewniane) prowadzono w układzie dwustopniowym (1° – napowietrzany bioreaktor, 2° – okresowo przerzucana pryzma). Wykazano, że temperatura powyżej 55°C (warunki termofilowe) utrzymywała się do 6. dnia procesu, a po 2 tygodniach uległa obniżeniu do 40°C. W kompoście nie stwierdzono żywych jaj pasożytów jelitowych oraz bakterii z rodzaju Salmonella, co oznacza, że czas trwania fazy termofilowej był wystarczający do higienizacji osadów ściekowych. Mimo stosunkowo wysokiej zawartości materii organicznej w gotowym produkcie (766 g/kg s.m.), stabilny kompost uzyskano już po 60 dniach procesu, o czym świadczy wartość AT4 na poziomie około 10 g O2/kg s.m. Kompost charakteryzował się wysoką zawartością pierwiastków nawozowych (NPK), a stężenia metali ciężkich nie przekraczały wartości normatywnych.

W sytuacji nadwyżek podaży energii elektrycznej wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii, zdolność magazynowania energii będzie odgrywała kluczową rolę w zarządzaniu systemami energetycznymi. W tym kontekście zyskują na znaczeniu kwestie pojemności magazynowej, bezpieczeństwa magazynowania, oraz szybkiego dostępu do zasobów magazynowanej energii. Technologie power-to-gas w połączeniu z zatłaczaniem wodoru lub syntetycznego gazu ziemnego do sieci gazowej stwarzają możliwość wykorzystania istniejącej infrastruktury gazowniczej do magazynowania dużych ilości energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w postaci energii chemicznej wyżej wymienionych paliw zatłaczanych do sieci gazowej. W referacie przedstawiono wybrane projekty demonstracyjne prowadzone w tym zakresie na świecie. Omówione zostały również dostępne w literaturze wyniki badań tolerancji elementów systemu gazowniczego na podwyższony udział wodoru w mieszaninie z gazem ziemnym, oraz perspektywy konwergencji systemów elektroenergetycznych, gazowniczych i ciepłowniczych w rezultacie rozwoju technologii kogeneracyjnych i technologii power-to-gas.

Zadaniem przedsiębiorstw wodociągowych jest dostarczenie wody o odpowiedniej jakości, w odpowiedniej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem wszystkim odbiorcom. Jest to proces złożony i jednocześnie kosztochłonny. Przedsiębiorstwa wodociągowe dążą do ciągłego podnoszenia efektywności działania systemów zaopatrzenia w wodę przy jednoczesnym ograniczaniu kosztów eksploatacji. W niniejszym artykule przedstawiono możliwość zmniejszenia kosztów energii elektrycznej zużywanej do zasilania pomp wodociągowych w rzeczywistej sieci wodociągowej. Przeanalizowano 2 scenariusze, które opisują kolejne działania podejmowane w celu obniżenia tych kosztów. Pierwszy zakłada manualną zmianę parametrów pracy pomp i zastosowanie zaworów redukujących ciśnienie, natomiast drugi wykorzystuje oprogramowane WaterGEMS firmy Bentley do przeprowadzenia optymalizacji kosztów energii elektrycznej związanej z pracą pomp wodociągowych.

Niniejszy artykuł ma na celu określenie możliwości zmniejszenia emisyjności sektora budynków w Polsce poprzez działania modernizacyjne i zmianę systemów zasilania budynków w energię. Przeanalizowano 3 założone scenariusze prowadzenia termomodernizacji budynków w skali kraju do 2050 roku, określono tempo z jakim powinny być prowadzone i porównano je z rekomendowanym scenariuszem zaprezentowanym w obecnie przygotowywanej przez rząd Długoterminowej Strategii Renowacji. Określono spodziewaną zmianę zapotrzebowania budynków na energię do 2050 roku i na tej podstawie założono i przenalizowano scenariusze dotyczące niezbędnych zmian w cieple systemowym i niesystemowym.

Wobec znaczącej liczby MOŚ już istniejących oraz przewidywanego znacznego jej wzrostu w niedalekiej przyszłości, pomimo, że oczyszczają one stosunkowo niewielkie ilości ścieków, należy się spodziewać ich istotnego wpływu na środowisko. Poziom kwalifikacji kadry techniczno-inżynieryjnej w licznych obszarach inżynierii środowiska w kraju jest stosunkowo niski, także użytkownicy w dużej mierze nie są świadomi co do zakresu ważnych, czy nawet koniecznych zabiegów eksploatacyjnych i kontrolnych. Decydujące znaczenie dla ochrony środowiska przyrodniczego (jakość oczyszczonych ścieków) i długość życia oczyszczalni oraz jej bezproblemowej obsługi mają: prawidłowy tok projektowania oraz właściwa eksploatacja. Na potrzebę wprowadzenia w Polsce systemy nadzoru i serwisowania małych oczyszczalni ścieków wskazuje również fakt istnienia takich systemów w wielu krajach rozwiniętych. Powstanie kwalifikacji rynkowej w zakresie serwisowania MOŚ byłoby korzystne zarówno dla środowiska przyrodniczego jak i użytkowników.

W artykule omówiono produkcję energii elektrycznej ze źródeł fotowoltaicznych. Analizowano ceny energii elektrycznej na rynku bilansującym oraz rynku dnia następnego.

Uruchomienie inteligentnego tłoka w gazociągu to ważny projekt, który może mieć potencjalne konsekwencje dla bezpieczeństwa i eksploatacji. Każda operacja tłokowania powinna być starannie zaplanowana, aby upewnić się, że używane jest właściwe narzędzie.

Przedstawiono przegląd środków nawaniających paliwa gazowe, ukierunkowany na ich wykorzystanie do nawaniania paliw niekonwencjonalnych: gaz ziemny w mieszaninach z wodorem, czyste paliwa wodorowe, biometan, syntetyczny gaz ziemny.

Zaprezentowanie efektów wdrożeń, a także wskazanie korzyści wynikających z uruchomienia systemu informacji przestrzennej w różnych konfiguracjach, w pięciu wybranych, polskich przedsiębiorstwach wodociągowych. Artykuł analizuje przykładowe wdrożenia i płynące z nich wnioski.

Przedstawiono problematykę oceniania skłonności wody do wykazywania właściwości korozyjnych bądź do wytrącania osadu węglanu wapnia, na podstawie analizy różnych wskaźników stosowanych do wyznaczania stabilności wody, z uwzględnieniem ich metod obliczania, interpretacji oraz znanych ograniczeń w stosowaniu.

Wirusowe gorączki krwotoczne, wywoływane przez cztery rodziny wirusów RNA: Flaviviridae, Bunyaviridae, Arenaviridae i Filoviridae, do niedawna uważane były za problem krajów afrykańskich, południowo amerykańskich czy azjatyckich. Tymczasem w 2009 r., w Wielkiej Brytanii wykryto pierwszy przypadek zakażenia wirusem Lassa. Po kilkunastu latach problem powrócił w lutym 2022 r., kiedy Brytyjska Agencja Bezpieczeństwa Zdrowotnego (UKHSA) poinformowała o wykryciu trzech przypadków gorączki Lassa. Z kolei w 2014 r. m.in. w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych odnotowano zakażenia innym „egzotycznym” wirusem, czyli wirusem Ebola. I mimo, że dotąd w Polsce nie odnotowano podobnych przypadków, zdaniem autora warto rozważyć kwestię zapobiegania transmisji tych wysoce zakaźnych wirusów w środowisku medycznym. Dlatego w artykule szczegółowo opisano sposób postępowania z wysoce zakaźnymi odpadami medycznymi oraz zasady ich różnicowania od znacznie częściej występujących w obszarze medycznym odpadów zakaźnych. Jednocześnie, z uwagi na częstość występowania, w artykule szczegółowo omówiono tylko wysoce zakaźne odpady medyczne o kodach 18 01 02* oraz 18 01 0

Artykuł przedstawia porównanie źródła ciepła bazującego na paliwie kopalnym do urządzeń zasilanych przy pomocy odnawialnych źródeł energii, które są stosowane dla małych kubatur. Analiza została opracowana na przykładzie domu jednorodzinnego znajdującego się w Warszawie. Zakres pracy obejmuje porównanie wydajności i kosztów eksploatacji kotła zasilanego gazem ziemnym do dobranych pomp ciepła, instalacji fotowoltaicznej.