W części pierwszej publikacji skupiono się na przeglądzie istniejących instalacji LNG na świecie, możliwości gazyfikacji wyspowych z wykorzystaniem LNG oraz omówiono budowę stacji gazyfikacji LNG. Proces prognozowania zostanie przedstawiony w drugiej części artykułu. W ciągu ostatnich lat proces gazyfikacji przebiegał bardzo intensywnie w zakresie zwiększenia liczby odbiorców gazu oraz rozwoju infrastruktury sieciowej. W Polce są obszary, które nie posiadają sieci gazowej a jej budowa jako inwestycja liniowa jest nieopłacalna lub nie ma odpowiedniej przepustowości w istniejącej i relatywnie blisko danego obszaru położonej sieci gazowej. W takiej sytuacji pojawia się możliwość wykorzystania stacji regazyfikacji LNG, które zasilają wyspowe obszary w paliwo gazowe.

Istotnym problemem w procesach modelowania i programowania rozwoju sektora energii zrównoważonej jest wielokryterialny sposób oceny efektywności inwestycji. Celem artykułu jest pokazanie, jak uwzględnić wpływ inwestycji w wielowymiarowym modelowaniu procesów decyzyjnych. Cel ten można osiągnąć poprzez opracowanie, prezentację i zastosowanie nowej, wielokryterialnej metody oceny efektywności inwestycji w nowoczesnym sektorze energetyki odnawialnej. Ta innowacyjna metoda została opracowana i sprawdzona w badaniach dla sektora energetycznego prowadzonych przez autora. Metoda polega na stosunkowo prostym sposobie uwzględnienia cech jakościowych kryteriów w procesie oceny inwestycji w energetyce. Wykorzystując rzeczywiste dane dotyczące energii zainwestowanej w mieście X w Polsce, zbadano efektywność projektu, stosując zaproponowaną przez autora metodę wielokryterialną i w tym samym celu wykorzystano znaną metodę ELECTRE. Porównanie wyników badań efektywności inwestycji obiema metodami potwierdziło wysoką zbieżność efektów uzyskanych obiema metodami. Uzyskane wyniki badań bardzo wysokiej efektywności analizowanych technologii energetyki odnawialnej..

Rozwój terenów miejskich jest nieodłącznym elementem rozwoju cywilizacyjnego. W Polsce postępujące procesy urbanizacyjne wraz z silnym trendem zmiany struktury funkcjonalnej obszarów wiejskich w ostatnich trzydziestu latach, doprowadziły w konsekwencji do zwiększania powierzchni zabudowy terenu oraz jego uszczelnienia. Znaczącemu ograniczeniu uległ udział terenów zielonych oraz nieużytków, co spowodowało pogorszenie warunków retencyjnych w bilansie wodnym zarówno aglomeracji miejskich jak i mniejszych miejscowości. Jednocześnie skutki zmian klimatycznych przyczyniają się do coraz częstszego występowania ekstremalnych zdarzeń pogodowych, powodując nasilające się zagrożenia związane z takimi zjawiskami jak: miejska wyspa ciepła, powódź błyskawiczna i susza. Przestrzeń miejska jest szczególnie wrażliwa na dynamiczne zmiany warunków meteorologicznych głównie ze względu na powiększającą się liczbę ludności, która ją zamieszkuje. Antropogeniczne przekształcenia środowiska i zagrożenia klimatyczne znacząco przyczyniają się do potęgowania problemu odprowadzania wody opadowej i roztopowej w zlewniach miejskich jak również obniżenia komfortu życia. Niniejsza praca ma na celu przedstawienie metod oceny potencjału retencyjnego, który z jednej strony pozwala zobrazować skalę problemu, z którym mierzymy się adaptując przestrzeń miejską do warunków zmieniającego się środowiska, z drugiej zaś wskazuje możliwe kierunki rozwoju terenów zurbanizowanych aby nadawały się do życia w przewidywanej strukturze funkcjonalno-użytkowej.

W nadchodzących latach Unia Europejska będzie wymagać od miejskich zakładów oczyszczania ścieków wykonywania obliczeń śladu węglowego (CF) zgodnie z Dyrektywą w sprawie sprawozdawczości dotyczącej zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (CSRD) i wskaźnikami Europejskich Standardów Sprawozdawczości dotyczącymi Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Nie istnieje jednak żadne ustandaryzowane podejście, które wyraźnie odnosiłoby się do zasad dotyczących oczyszczalni ścieków w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych (GHG), dając organom wodnym jasne instrukcje dotyczące obliczania ich CF. Niniejszy artykuł zawiera dogłębną analizę obecnych podejść do obliczania emisji GHG. Algorytm obliczania śladu węglowego miejskiej oczyszczalni ścieków został opracowany i szczegółowo opisany przez autorów. Ponadto, w analizie oceniają zakres, w jakim dane dotyczące oczyszczalni ścieków są kompletne i sugerują środki zaradcze dla wszelkich wykrytych luk informacyjnych. Zaproponowano również strategię ulepszania danych. Głównym celem tego badania jest wypełnienie luki w wiedzy na temat śladu węglowego związanego z oczyszczalniami ścieków i ich ramami organizacyjnymi. Analiza obejmowała również dokładne zbadanie znaczenia i źródeł emisji z wg podziału na zakresy GHG Protocol 1 (część pierwsza), 2 i 3 (część druga) w szerszych ramach śladu węglowego, szczególnie w odniesieniu do celów legislacyjnych raportowania CSRD z nadchodzącymi obowiązkami nałożonymi na przedsiębiorstwa wodociągowe.

W pracy przeanalizowano śledzenie udziału molowego wodoru w dwuskładnikowej mieszaninie z metanem poprzez rozwiązywanie równania adwekcyjnego transportu masy. Równanie zostało rozwiązanie metodą objętości skończonych za pomocą dwóch schematów różnicowych wyższych rzędów WENO-Z oraz TVD. Schematy wykorzystano do rozwiązania nieustalonego przepływu gazu w pojedynczym rurociągu. W obliczeniach stosowano zarówno model gazu doskonałego, jak i model gazu rzeczywistego. Oba schematy pozwoliły na otrzymanie poprawnych wyników.

W artykule dokonano analizy porównawczej jednowymiarowych dynamicznych modeli opisujących Thermal Energy Storages. Porównywano model oparty na bilansie energii z modelem przewodzenia i konwekcji oraz modelem konwekcyjnym. Dla każdego modelu badano wpływ czasu na rozkład temperatury w zasobniku, porównywano rozkłady temperatury w zasobniku otrzymane dla analizowanych modeli a także badano wpływ liczby węzłów ( przedziałów dyskretyzacji) na kształt krzywej stratyfikacji. Badano także wpływ natężenia przepływu dostarczanej wody gorącej na krzywą stratyfikacji.

W artykule przedstawiono wybrane aspekty budowy sieci związane z lokalizacją turbin wiatrowych ze względu na ich aerodynamiczny wpływ na elektroenergetyczne linie wysokiego napięcia. Opisano kontekst techniczny dotyczący obowiązujących uwarunkowań formalno-prawnych. Na podstawie danych źródłowych dotyczących oddziaływania aerodynamicznegW artykule przedstawiono złożony stan naprężenia w gazociągu przesyłowym wywołany czterema czynnikami: ciśnieniem gazu, zmianami temperatury, zginaniem na placu budowy oraz naciskiem gruntu. Wyniki obliczeń analitycznych porównano z modelem numerycznym. Zaobserwowano różnice w przypadku naprężeń termicznych obwodowych, które są mniejsze wg modelu MES niż wyznaczane analitycznie. Stosowane metody projektowe można uznać za bezpieczne, o ile nie występują dodatkowe oddziaływania na całej długości gazociągu. Wobec niepewności wyniku wskazana jest weryfikacja obliczeń różnymi metodami.

Recyrkulacyjne systemy akwakultury (RAS) stają się przyszłością intensywnej hodowli owoców morza i ryb, ponieważ tylko w RAS możliwa jest intensywna hodowla owoców morza i ryb w pełni kontrolowanym środowisku, przy oszczędnej gospodarce zasobami pierwotnymi. Recyrkulacyjny system akwakultury jest hodowlą biodynamicznym, z jednoczesnym znikomym wpływem na otaczające go ekosystemy, wpisującym się idealnie w gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ). W mniejszej pracy zaprezentowano wyniki wpływ sposobu regulacji natężenia przepływu wody w Recyrkulacyjnych Systemach Akwakulturowych (RAS) na straty energii wykazując, że pod kątem strat energii optymalną metodą regulacji natężenia przepływu wśród przebadanych jest wykorzystanie zaworu gilotynowego. Metoda ta charakteryzuje się najmniejszymi stratami energii w całym zakresie regulacji, umożliwia płynne sterowanie natężeniem przepływu, a dzięki sposobowi ustawiania stopnia zamknięcia zaworu za pomocą wysuwania dźwigni daje prosty sposób uzyskania żądanego stopnia introwersji.

znaczeniu dla gospodarki. Jednakże, platynowce stanowią jedynie niewielki procent całkowitej masy odpadowego katalizatora. Głównym składnikiem masy i objętości takich odpadów jest monolityczny nośnik ceramiczny lub metaliczny. Pozostałości masy katalitycznej po procesach pirometalurgicznego lub hydrometalurgicznego odzysku platynowców generują odpady, które obciążają środowisko naturalne w kontekście ich składowania. W związku z tym, istnieje potrzeba zrównoważonego podejścia do przetwarzania zużytych katalizatorów samochodowych, które uwzględnia efektywny odzysk i zagospodarowanie pozostałych komponentów poza platynowcami. Kordieryt, jako główny i powszechnie stosowany materiał ceramiczny w katalizatorach samochodowych, wyróżnia się wyjątkową odpornością chemiczną i wysoką wytrzymałością temperaturową podczas procesów przetwarzania. Jest również nisko porowatym materiałem o mało rozwiniętej powierzchni właściwej, co odróżnia go od klasycznych adsorbentów, które zazwyczaj posiadają silnie rozwiniętą powierzchnię właściwą i są silnie porowate. W niniejszym artykule przedstawiono wstępne badania, które uzasadniają możliwość wykorzystania ceramicznych nośników pochodzących z zużytych katalizatorów samochodowych jako nowego materiału o właściwościach sorpcyjnych. Takie rozwiązanie stanowi przyjazną dla środowiska alternatywę w kontekście efektywnego zagospodarowania odpadowego katalizatora samochodowego oraz maksymalizacji wartości dodanej z procesu recyklingu, wpisując się w założenia Gospodarki Obiegu Zamkniętego.

Zrównoważona gospodarka surowcami stanowi obecnie największe wyzwanie, w kontekście utrzymania i wprowadzania nowych technologii użytku codziennego. Stale rosnące zapotrzebowanie, a jednocześnie wyczerpywanie naturalnych zasobów wielu różnych pierwiastków, przyczynia się do coraz częściej obserwowanych kryzysów na globalnym rynku surowcowym. Obecnie najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest recykling odpadów, w celu odzysku surowców wtórnych, możliwych do ponownego wprowadzenia do obiegu materiałowego. Niemniej jednak korzystną alternatywę może stanowić także pozyskiwanie surowców z polimetalicznych wód kopalnianych, występujących w środowisku naturalnym na terenach powydobywczych. W nawiązaniu do zasad gospodarki obiegu zamkniętego oraz założeń transformacji klimatycznej, dokonano analizy potencjału kwaśnych wód kopalnianych (AMD), jako alternatywnego źródła metali krytycznych i strategicznych dla światowej gospodarki. Wykazano, że tego typu zasoby mogą być efektywnie zagospodarowane poprzez odzysk metali Co, Cu, Li, Ni i Zn w nich zawartych, przy zastosowaniu metod biologicznych – fikoremediacji. Do tego celu po raz pierwszy w literaturze przedmiotu wykorzystano ekstremofilne mikroglony czerwone – Cyanidioschyzon merolae i Galdieria sulphuraria.

W artykule przedstawiono cele i strategię wodorowe Unii Europejskiej i Polski na lata 2021-2030. Przeanalizowano metody wytwarzania i magazynowania wodoru. Zwrócono szczególna uwagę na możliwości dystrybucji wodoru i problemy związane z tym zagadnieniem. W opracowaniu zawarto również informacje na temat wpływu poszczególnych metod produkcji wodoru na aspekty środowiskowe, ze szczególnym zwróceniem uwagi na emisję dwutlenku węgla. Opisano również projekty związane z transportem i wytwarzaniem wodoru, realizowane przez polskie firmy.

W artykule omówiono problem uderzenia hydraulicznego w sieciach płynowych (gazowych, wodociągowych oraz w rurociągach transportujących płyny dwufazowe. Podano modele matematyczne oraz wybrane algorytmy obliczeniowe.

W artykule przedstawiono wybrane aspekty budowy sieci związane z lokalizacją turbin wiatrowych ze względu na ich aerodynamiczny wpływ na elektroenergetyczne linie wysokiego napięcia. Opisano kontekst techniczny dotyczący obowiązujących uwarunkowań formalno-prawnych. Na podstawie danych źródłowych dotyczących oddziaływania aerodynamicznegW artykule przedstawiono złożony stan naprężenia w gazociągu przesyłowym wywołany czterema czynnikami: ciśnieniem gazu, zmianami temperatury, zginaniem na placu budowy oraz naciskiem gruntu. Wyniki obliczeń analitycznych porównano z modelem numerycznym. Zaobserwowano różnice w przypadku naprężeń termicznych obwodowych, które są mniejsze wg modelu MES niż wyznaczane analitycznie. Stosowane metody projektowe można uznać za bezpieczne, o ile nie występują dodatkowe oddziaływania na całej długości gazociągu. Wobec niepewności wyniku wskazana jest weryfikacja obliczeń różnymi metodami.

Modelowanie intensywnych opadów deszczu o zadanej wysokości oraz prawdopodobieństwie wystąpienia jest jednym z największych wyzwań hydrologii miejskiej, a w szczególności bezpiecznego odwadniania terenów, przede wszystkim z uwagi na losowy charakter występowania opadów atmosferycznych jako elementów meteorologicznych. Dostęp do danych meteorologicznych w Polsce przez wiele lat był istotną przeszkodą w procesie aktualizacji wiedzy i narzędzi służących w projektowaniu systemów racjonalnego gospodarowania wodami opadowymi i roztopowymi. W niniejszej pracy przedstawiono procedurę opracowania prostego modelu opadowego, umożliwiającego wyznaczenie charakterystyk projektowych intensywnych opadów deszczu, przy minimalnym dostępie do danych pomiarowych. Metodę przedstawiono na podstawie otwartych danych meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego, z lat 1986–2015, na przykładzie Szczecina. Zaprezentowana metoda ma charakter uniwersalny, skalowalny dla dowolnej miejscowości, a jej wyniki zostały porównane z dostępnymi dotychczas rozwiązaniami i metodami takimi jak model Błaszczyka, model IMGW (Bogdanowicz–Stachy), atlas PANDa czy dostępne dla Szczecina wyniki niemieckiego modelu DWD KOSTRA. W wyniku analizy porównawczej zauważono, że opracowane modele fizykalne dają najlepsze spośród badanych rozwiązań wyniki, dla opadów występujących najczęściej C = 1 oraz C = 2 lata. Dla pozostałych częstości C = 5, C = 10 i C = 30 lat, opracowane autorską metodą modele dały się wyprzedzić wynikom jedynie modelom probabilistycznym atlasu PANDa.

Płynna frakcja pochodząca z odwadniania przefermentowanych komunalnych osadów ściekowych stanowi duże wyzwanie technologiczne dla oczyszczalni ścieków, co uzasadnia konieczność poszukiwania skutecznych metod jej neutralizacji. W badaniach analizowano transformację monokultury Chlorella sp. do granulowanych konsorcjów mikroglonowo-bakteryjnych (GKM-B) podczas oczyszczania odcieków pofermentacyjnych w fotobioreaktorze hybrydowym (H-FBR). Stabilną strukturę taksonomiczną i morfologiczną GKM-B uzyskano po 60 dniach eksploatacji H-FBR. W jej składzie dominowały Chlorella sp., Microthrix parvicella oraz bakterie nitkowate typu 1851 i typu 1701. Rozwój populacji bakterii miał istotny wpływ na zwiększenie koncentracji biomasy GKM-B do poziomu 4800±503 mgSM/dm3 oraz wzrost sprawności usuwania OWO i ChZT z odcieków do poziomu 88,2±7,2% i 84,1±5,1%. Stężenia związków N i P ograniczano skutecznie niezależnie od składu i koncentracji biomasy w układzie .

W artykule przedstawiono charakterystykę jednej z Komunalnej Oczyszczalni Ścieków w województwie mazowieckim – Komunalną Oczyszczalnię Ścieków w Ciechanowie. W ramach części badawczej wykonano pomiary jakościowe ścieków surowych i oczyszczonych na zawartość biogenów między innymi: fosforu ogólnego, azotu ogólnego oraz materii organicznych wyrażonych wskaźnikami: ChZTCr, oraz BZT5. Przeanalizowano ocenę jej efektywności, w której uwzględniono zależność między Równoważną Liczbą Mieszkańców (RLM), a ilością wytworzonych komunalnych osadów ściekowych.

W artykule podjęto próbę przedstawienia biometanu jako zielonej alternatywy gazu ziemnego z pespektywy Europejskiego Zielonego Ładu wspieranego Funduszem Sprawiedliwej Transformacji. W oparciu o pozyskane dane z rynku przeanalizowano efektywność finansową produkcji biometanu. W celu anonimizacji obiektu, który posłużył do analiz przyjęto nazwę Zielona dolina.

W niniejszym artykule opisano czujnik składu gazu pozwalający na badania dowolnych mieszanin trójskładnikowych. Opisano pierwotnie planowane zastosowanie czujnika, jego zasadę działania, budowę oraz możliwości zastosowania w badaniu udziału wodoru w składzie gazu ziemnego. Podano zalety proponowanego rozwiązania jak i jego ograniczenia.

Pojawienie się zanieczyszczeń w sieci dystrybucji gazu może znacząco wpłynąć na bezpieczeństwo systemu dystrybucyjnego jak i zapewnienia ciągłości dostaw paliwa gazowego do odbiorców. W artykule opisano zjawisko czarnego pyłu, tzw. „black powder”, który jest jednym z najpoważniejszych problemów stojących przed przemysłem wydobywczym ropy i gazu. Przedstawiono rozwiązanie technologii dwuetapowej sekwencji oczyszczania gazu z zanieczyszczeń stałych, cząstek cieczy z wykorzystaniem połączenia separatora odśrodkowego zanieczyszczeń, tzw. multicyklonów z filtroseparatorem oraz zastosowanie rozwiązania na sieci gazowej.

W artykule przedstawiono wybrane aspekty budowy sieci związane z lokalizacją turbin wiatrowych ze względu na ich aerodynamiczny wpływ na elektroenergetyczne linie wysokiego napięcia. Opisano kontekst techniczny dotyczący obowiązujących uwarunkowań formalno-prawnych. Na podstawie danych źródłowych dotyczących oddziaływania aerodynamicznego farmy wiatrowej składającej się z ośmiu turbin na linię elektroenergetyczną 400 kV , przeprowadzono analizę możliwości lokalizacji farmy wiatrowej w bezpośrednim sąsiedztwie linii. Istnieją poważne problemy z lokalizacją farm wiatrowych o większej mocy w kontekście ich przyłączenia do sieci przesyłowej. Jednym z najważniejszych zagadnień w projektowaniu/budowie farm wiatrowych jest racjonalizacja typologii rozmieszczenia poszczególnych jednostek wytwórczych ze względu na generowane przez nie turbulencje. Przedstawiono przykładowy raport z oceny oddziaływania aerodynamicznego turbin wiatrowych na linię elektroenergetyczną wysokiego napięcia w przypadku planowania ich lokalizacji w sąsiedztwie linii. Zaproponowano sposoby rozwiązania problemów lokalizacyjnych farmy wiatrowej, które pozwalają zlokalizować farmę wiatrową w sąsiedztwie napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia.

W artykule omówiono kluczowe zasady i warunki wymagane do przyspieszonego przejścia do gospodarki w obiegu zamkniętym (GOZ), nowego modelu gospodarczego, który stanowi trwały postęp w kierunku efektywnego, zielonego wzrostu i zapewnia ramy do opracowania nowych modeli biznesowych ukierunkowanych na zwiększenie wartości, wykorzystania i żywotności materiałów,produktów i aktywów. Przyjęcie zasad GOZ może również przyspieszyć wyjście z obecnego spowolnienia gospodarczego. Przejście do GOZ wymaga radykalnej zmiany sposobu produkcji i konsumpcji. Produkty są projektowane pod kątem trwałości, możliwości modernizacji, możliwości naprawy i ponownego wykorzystania. Przedsiębiorstwa opracowują nowe modele biznesowe generujące strumienie przychodów z usług, a nie z produktów, jednocześnie efektywniej wykorzystując zasoby i materiały, a konsumenci efektywnie korzystają z produktów i wyrzucają je w taki sposób, że można je przekształcić w materiały wtórne, które mogą wejść w nowy cykl produkcji-konsumpcji. Wprowadzenie rozszerzonej odpowiedzialności producenta (EPR) uważa się za niezbędny krok na drodze do GOZ. Decydenci powinni również starać się korzystać z doświadczeń bardziej zaawansowanych gospodarek i tworzyć silne partnerstwa,aby wybrać najbardziej optymalną ścieżkę przejścia do gospodarki cyrkularnej.

Ze względu na obecne i przyszłe wymagania regulacje prawne i ekonomiczne dotyczące procesu recyklingu zużytych LIB’s, należy dokładnie rozważyć odzyskiwanie każdego elementu zużytych i/lub oodpadowych ogniw Li-ion. Jednak większość dotychczas przedstawionych wyników prac badawczo-rozwojowych koncentrowała się na selektywnym odzysku czystych substratów m.in. soli lub wodorotlenków niklu, kobaltu i litu otrzymywanych z odpadów baterii i akumulatorów litowo-jonowych. W artykule przedstawiono wstępną ocenę efektywności procesu recyklingu zużytych składników elektrolitów organicznych z ogniw litowo-jonowych. Analiza wyników oparta została na podstawie nowych danych doświadczalnych dotyczących rzeczywistego składu chemicznego ilościowego i jakościowego kondensatu elektrolitycznego. Na podstawie metody chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (GC-MS) można stwierdzić, że średni odzysk kondensatu elektrolitycznego z tony zużytych i/lub odpadowych ogniw litowo-jonowych z samochodów elektrycznych wynosi około 12,5%, co jest dość ważną częścią masy ogniw poddanych recyklingowi. Szacunkowa wartość rynkowa kondensatu elektrolitycznego uzyskiwanego podczas mechanicznej obróbki zużytych i/lub odpadowych ogniw samochodów elektrycznych wynosi 3 480,5 USD/tonę. Wartość odzyskanych składników elektrolitów z ogniw została oszacowana przy założeniu, że związki organiczne mogą zostać oddzielone w procesach recyklingu.

W artykule przedstawiono doświadczenia Polskiej Spółki Prometheus SA, producenta Hybrydowej Platformy Dronowej Prometheus H2, w zakresie wykorzystania nowoczesnych technologii bezzałogowych do detekcji i pomiaru nieautoryzowanych emisji metanu,, zachodzących na infrastrukturze gazowej. Swoje doświadczenie Spółka opiera na współpracy z: • renomowanymi producentami detektorów metanu przeznaczonych do zastosowań bezzałogowych takich jak szwajcarska Spółka PERGAM-SUISSE AG, • krajowymi zarządcami infrastruktury gazowej, takimi jak PKN Orlen, GAZ-SYSTEM czy Gas Storage Poland, • organizacjami gospodarczymi, takimi jak Izba Gospodarcza Gazownictwa. W artykule przedstawiono możliwości zastosowania platformy Prometheus H2 w sektorze gazownictwa, najnowsze rozwiązania z zakresu technologii bezzałogowych, wykorzystywane na jej pokładzie, wykorzystywane czujniki, możliwości wykorzystanie platformy do detekcji gazu, integrację platformy z systemami ERP: SAP, IFS, IBM MAXIMO oraz możliwości jej integracji z dedykowanymi systemami Klienta. W podsumowaniu przedstawiona zostanie możliwość wykorzystania platformy Prometheus H2, do wykrywania nieautoryzowanych emisji gazu, zachodzących na infrastrukturze gazowej, w tym określanie zasięgu i intensywności emisji.

Rekultywacja to proces przywracania funkcji i jakości zdegradowanych obszarów naturalnych lub zniszczonych terenów. W przypadku terenów zdegradowanych działalnością górniczą, podlegają one rekultywacji oraz zagospodarowaniu, których głównym celem jest nadanie lub przywrócenie wartości użytkowych lub przyrodniczych. Najpopularniejszą formą rekultywacji jest wypełnienie wyrobisk wodą lub – w przypadku zwałowisk i terenów przyległych – kierunek leśny lub rekreacyjny. Przed dokonaniem wyboru optymalnego kierunku rekultywacji, należy szczegółowo przeanalizować czynniki charakteryzujące zdegradowany obszar, a także wziąć pod uwagę m.in. czynniki ekonomiczne, społeczne, geologiczno-inżynierskie, formalno- prawne i środowiskowe. W niniejszej pracy wykazano, iż metody analizy wielokryterialnej do których można zaliczyć metodę hierarchicznej analizy problemu (AHP) mogą być narzędziem, które z powodzeniem można zastosować do optymalnego wyboru kierunku rekultywacji terenów zdegradowanych działalnością górniczą.

Autor proponuje użycie metody jakościowej na bazie metody Muhlbauera do systemu zarządzania oceną ryzyka sieci dystrybucyjnych średniego i niskiego ciśnienia, wykorzystując podział sieci na rejony kontroli sieci.

W artykule przedstawiono algorytm automatycznego poszukiwania optymalnych wartości parametrów pracy tłoczni gazu ziemnego. Założono, że gaz ziemny może być dostarczany za pomocą dwóch rodzajów sprężarek: odśrodkowych oraz tłokowych. Rozwiązano problem programowania nieliniowego ze zmiennymi ciągłymi i dyskretnymi w celu optymalizacji liczby jednocześnie pracujących sprężarek i ich parametrów. Minimalizowano całkowite zużycie paliwa w każdym przedziale czasowym z uwzględnieniem nałożonych ograniczeń.

W niniejszym artykule zestawiono najważniejsze parametry fermentacji metanowej, prowadzonej na dwóch oczyszczalniach ścieków należących do poznańskiej spółki wodociągowo-kanalizacyjnej Aquanet S.A. – Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Koziegłowach oraz Lewobrzeżnej Oczyszczalni Ścieków w Poznaniu. Przeanalizowano skład i jakość produkowanego biogazu oraz przedstawiono sposoby jego wykorzystania. Opracowanie obejmuje lata 2017-2022.

Zasoby energii promieniowania słonecznego w Polsce są dobrze rozpoznane i w perspektywie długookresowej cechują się stabilnością potencjału w czasie oraz przestrzenni. To przekłada się więc na niewielkie ryzyko inwestycyjne z punktu widzenia estymowanej w przyszłości generacji. Sytuacja jest bardziej skomplikowana w przypadku energetyki wiatrowej. A w szczególności małej energetyki wiatrowej, gdzie warunki wietrzności cechują się znacznym zróżnicowaniem przestrzennym, nawet na niewielkim obszarze, a ponadto dużą zmiennością czasową. Zależną od sytuacji meteorologicznej. Słabe rozeznanie zasobów energii wiatru na wysokości 10-20 metrów nad poziomem gruntu powoduje, iż inwestycja w źródła generacji wiatrowej jest obecnie nadal przedsięwzięciem obarczonym wysokim ryzykiem, ponieważ nie jest możliwe oszacowanie z odpowiednią dokładnością potencjalnej ilości energii elektrycznej jaka może zostać wygenerowana przez generator wiatrowy wybrany przez inwestora. By częściowo zaradzić temu problemowi i wspomóc nowych inwestorów na etapie wyboru lokalizacji inwestycji i szacowania możliwych potencjałów produkcyjnych przedstawiamy koncepcję pierwszego dla obszaru Polski cyfrowego Atlasu małej energetyki wiatrowej, z wyborem treści w formule otwartego dostępu, który dostarczy informacji na temat potencjału energii wiatru na poziomach 10, 30, 50, 80 oraz 100 m n.p.g, z rozdzielczością powierzchniową 1×1 km. Atlas w pierwszej wersji opracowany zostanie na podstawie czterech lat (2019-2022) danych godzinowych pochodzących z modelu INCA-PL 2, a wraz rozwojem szereg czasowy będzie odpowiednio wydłużany. Wykonana analiza wskazuje, na znaczące różnice w potencjale energii wiatru pomiędzy szacunkami w oparciu o model INCA-PL 2 a atlas energetyki wiatrowej prof. Lorenz w szczególności dla rejonu Dolnego Śląska. Dodatkowo wskazujemy, na silny wpływ kształtu krzywej mocy turbiny wiatrowej na wykorzystanie zasobów energii wiatru w danej lokalizacji wyrażane w kWh generacji w skali roku na 1 kW mocy zainstalowanej.

Hybrydowe odnawialne źródło energii dla domu jednorodzinnego omówione w niniejszym artykule to układ składający się z dwóch źródeł energii: pompy ciepła typu A/W i instalacji kolektorów fotowoltaicznych współpracujący z indywidulanym zasobnikiem ciepła typu Thermal Energy Storage. (ITES). Przeprowadzona szacunkowa analiza kosztów i przychodów eksploatacyjnych jedynie sygnalizuje problematykę rozliczeń w systemie Net-billing i jednocześnie potwierdza potencjał, jaki daje magazyn energii.

Sytuacja na rynku energetycznym zmusza społeczeństwo do poszukiwania alternatywnych źródeł energii. Paliwa konwencjonalne zatruwają środowisko i mają ograniczone zasoby. Wodór jest uznawany za przyszłościowe paliwo, ze względu na swój potencjał energetyczny i brak emisji zanieczyszczeń. Większość państw zaczyna już realizować transformację wodorową. Wyróżniamy 3 główne rodzaje wodoru: – wodór szary; – wodór niebieski; – wodór zielony. Artykuł ma za zadanie porównaćze sobą technologie produkcji oraz przedstawić przeszkody i wymagania na szlaku transformacji energetycznej oraz wyłonić efektywną metodę produkcji zarówno pod względem ekologicznym i jakościowym, a także ekonomicznym.

Mobilne systemy Picarro użyte zostały do pobierania i analizy danych dotyczących emisji metanu w regionie testowym zawierającym 444 km głównych gazociągów dystrybucyjnych ze stali, żeliwa i tworzyw sztucznych. Celem projektu była ocena redukcji ryzyka, redukcji emisji i korzyści finansowych wynikających z: 1. dodania danych pomiarowych Picarro, dotyczących metanu do kryteriów priorytetyzacji wymiany gazociągów oraz 2. zidentyfikowania najbardziej emisyjnych wycieków („super emiterów”) w infrastrukturze do priorytetowej naprawy.Projekt ten wykazał, że uwzględnienie danych dotyczących wielkości emisji metanu w procesie planowania wymiany gazociągu pozwala na jej redukcję oraz zapewnia poprawę bezpieczeństwa i przynosi wymierne korzyści ekonomiczne.Niniejsze opracowanie opisuje wyniki pomiarów i analizy danych, metodologię gromadzenia danych, protokół i walidację, a także szczegóły dotyczące sprzętu, oprogramowania i platformy analizy danych Picarro, wykorzystujących algorytmy uczenia maszynowego.

W artykule przedstawiono doświadczenia z wykorzystania BSP do kontroli sieci jak i jej inwentaryzacji oraz wykonywania modeli obiektów infrastruktury gazowniczej

Celem niniejszego artykułu jest analiza możliwości pozyskania biowęgla z biomasy odpadowej w województwie wielkopolskim. Na podstawie zidentyfikowanych zasobów substratów, będących potencjalnym źródłem produkcji biowęgla (zasoby leśne, rolne, pozostałości z produkcji roślinnej i hodowli zwierzęcej oraz bioodpady dla województwa wielkopolskiego) sporządzono teoretyczny bilans ilościowo-jakościowy, przedstawiający potencjał wykorzystania biowęgla dla tego województwa. Zaprezentowany w artykule bilans na terenie Wielkopolski przedstawił biomasę możliwą do zagospodarowania na cele biowęgla, w ilości około 4 376 270 (ton/rok), w tym największą produktywność osiągnęła biomasa pochodzenia zwierzęcego w ilości około 3 989 401 (ton/rok). Na podstawie danych literaturowych wyznaczono powolną pirolizę, jako najefektywniejszą technologię obróbki surowców na biowęgiel.

Transformacja energetyczna Europy, której obecnie jesteśmy świadkami, podyktowania jest kilkoma przyczynami. Jedną z nich jest oczywiście trudna sytuacja geopolityczna, ale nie należy zapominać, że u podstawy tego procesu leży konieczność odciążenia środowiska naturalnego i zapobieganie zmianom klimatycznym. Prowadzone i planowane działania w znacznej mierze dotyczą sektora budowlanego, który odpowiada za ponad 1/3 światowego zapotrzebowania na energię i produkcję CO2, a dotyczą między innymi zwiększenia wykorzystania naturalnych i odnawialnych źródeł energii w instalacjach technicznych budynków. Artykuł przedstawia możliwość wykorzystania energii powietrza zewnętrznego – free coolingu w typowych, powszechnie stosowanych rozwiązaniach pośrednich instalacji chłodniczych, pracujących na potrzeby systemów wentylacyjno – klimatyzacyjnych. Wskazuje na czynniki wpływające na jego potencjał i zawiera wskazówki do projektowania instalacji, w których chłodzenie swobodne ma szansę być najbardziej efektywne.

Negatywny wpływ przemysłu włókienniczego na środowisko, przy jednoczesnym globalnym wzroście zużycia tekstyliów, wiąże się z koniecznością wdrożenia gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ), która zmniejszy zużycie wody, energii i surowców pierwotnych. Obecnie głównym celem tych działań jest powrót do dobrych praktyk projektowych i produkcyjnych, pozwalających na tworzenie trwałych wyrobów tekstylnych o wysokiej jakości. Kolejnym wyzwaniem GOZ jest intensyfikacja recyklingu tekstyliów, pozwalająca na ponowne wykorzystanie odpadów jako surowców. Głównym działaniem w tym zakresie jest wdrożenie efektywnych systemów zbiórki odpadów tekstylnych oraz rozszerzenie stosowania procesów recyklingu chemicznego i mechanicznego. Podstawowym narzędziem przyspieszającym powyższe zmiany jest odpowiednia legislacja, która wymusi na producentach stosowanie rozwiązań ekologicznych i rozszerzy ich odpowiedzialność za wyroby włókiennicze. Istotny wpływ na zamykanie obiegu w branży włókienniczej ma również czynnik społeczny. Zachowania konsumentów wpływają zarówno na ilość wytwarzanych odpadów, jak i sposób ich ponownego wykorzystania lub przetwarzania.