Szanowni Czytelnicy,
Przed Państwem wakacyjny podwójny numer czasopisma, w którym publikujemy sześć artykułów, w tym pierwsze trzy poruszają zagadnienia z obszaru gazownictwa. W pierwszym z nich Autor przedstawia technologię Power to Gas umożliwiającą wytwarzanie gazu (wodoru lub metanu) z energii elektrycznej – jako jeden ze sposobów integracji odnawialnych źródeł energii z systemem elektroenergetycznym. W opracowaniu wskazano na konieczność analizy jakości i pomiaru objętościowego wodoru wytworzonego w technologii Power to Gas i wzbogacającego gaz ziemny w istniejących sieciach gazowych, omawiając służące temu urządzenia. Także drugi artykuł dotyka problematyki bezpieczeństwa jakościowego dostaw gazu ziemnego do odbiorców, poprzez zaprezentowanie analizy punktu rosy wody i węglowodorów w sieci gazowej na przykładzie metody lusterkowej. W ostatnim artykule z obszaru gazownictwa w tym numerze dokonano analizy porównawczej dwóch modeli matematycznych opisujących nieustalony przepływ gazu w gazociągu, określając dla każdego z wykorzystanych modeli warunki jego pracy. W kolejnym artykule zaprezentowana została rola i ogólny zakres monitoringu wód w ramowej dyrektywie wodnej, światowe kierunki rozwoju elementów technicznych monitoringu wód, a także zmiany w nowych przepisach krajowych. Na uwagę zasługuje przedstawione w następnym artykule, na przykładzie systemu kanalizacji deszczowej w Markach, racjonalizatorskie podejście do problemu zagospodarowania wód opadowych i roztopowych. W opracowaniu omówiono kolejne etapy działania gminy, od sporządzenia prostych modeli na podstawie wzoru Błaszczyka aż do opracowania zaawansowanych modeli hydrodynamicznych. Ostatni artykuł stanowi przegląd wiedzy dotyczącej występowania pałeczek z rodzaju Legionella w systemach wody ciepłej, wskazując na istotne problemy wzrostu niebezpieczeństwa spowodowanego rozwojem tych chorobotwórczych bakterii w przypadku zastoin w sieci wodociągowej.
Redaktor Naczelny
Zbigniew Heidrich
Spis treści:
Analiza jakości gazu i pomiar w kontekście technologii Power to Gas
Paweł Mularczyk
Słowa kluczowe: wodór, analityka, chromatograf, hydroliza, power to gas, instalacje pod klucz
Istotą technologii Power to Gas jest wytworzenie gazu (wodoru lub metanu) przy wykorzystaniu energii elektrycznej. Zazwyczaj wykorzystuje się w tym celu jej nadwyżki, pochodzące ze źródeł fotowoltaicznych lub wiatrowych. technologia Power to Gas umożliwiająca integrację systemu elektroenergetycznego z systemem gazowym przez wtłoczenie wodoru do systemu gazowniczego. Zabieg ten umożliwia to magazynowanie energii, zarówno w sieci, jak i w istniejących już magazynach. Dodatkowym atutem tego rozwiązania jest to, że rozległość sieci gazowniczych dystrybucyjnych i przesyłowych pozwala na transport energii na duże odległości. Zatłaczanie wodoru do systemu gazowniczego jest opłacalne, lecz infrastruktura systemu gazowego pozwala na wtłaczanie jedynie ograniczonej i określonej ilości wodoru.
Analiza punktu rosy wody i węglowodorów w gazie ziemnym na przykładzie metody lusterkowej
Paweł Mularczyk
Słowa kluczowe: higrometr, analityka, punkt rosy wody, punkt rosy węglowodorów, metoda lusterkowa, instalacje pod klucz
W związku z zagrożeniami, jakie niesie za sobą kondensacja wody w gazie ziemnym, pojawia się konieczność kontrolowania punktu rosy wody w sieciach gazowych przesyłowych i dystrybucyjnych. Obecnie u operatora sieci przesyłowej Gaz System pracuje kilkadziesiąt analizatorów punktu rosy wody w gazie ziemnym w krytycznych punktach przesyłu gazu, w celu zapewnienia bezpieczeństwa jakościowego dostaw gazu ziemnego do odbiorców. Do pomiarów procesowych wykorzystuje się głównie 3 metody pomiaru punktu rosy: lusterkową, pojemnościową, laserową.
Analiza modeli matematycznych opisujących nieustalony przepływ gazu w gazociągu
Andrzej Osiadacz
Marta Leszczyńska
Słowa kluczowe: modele matematyczne, nieustalony przepływ gazu, gazociągi, modelowanie
W artykule dokonano analizy porównawczej dwóch modeli matematycznych opisujących nieustalony przepływ gazu w gazociągu, modelu hiperbolicznego i modelu parabolicznego. Celem analizy było określenie warunków pracy gazociągu dla każdego z modeli.
Zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na przykładzie mareckiego systemu kanalizacji deszczowej
Andrzej Zgoła
Justyna Chojecka
Maciej Urbanek
Mateusz Hosaja
Słowa kluczowe: wody opadowe i roztopowe, kanalizacja deszczowa, SWMM, PANDa, retencja, Marki, deszcz, modelowanie hydrodynamiczne
Niniejszy artykuł przedstawia racjonalizatorskie podejście do problemu zagospodarowania wód opadowych i roztopowych na przykładzie mareckiego systemu kanalizacji deszczowej, przybliżając kolejne etapy działania gminy od sporządzenia prostych modeli na podstawie wzoru Błaszczyka aż do opracowania zaawansowanych modeli hydrodynamicznych, przy zastosowaniu oprogramowania SWMM (Storm Water Management Model) w oparciu o Polski Atlas Natężeń Deszczów Miarodajnych (PANDa) [8]. Zwraca się szczególną uwagę na kompleksowe podejście do projektowania sieci kanalizacji deszczowej wraz z analizą warunków hydrogeologicznych oraz z uwzględnieniem topografii miasta i możliwości wykorzystania istniejących zbiorników wodnych oraz rowów melioracyjnych, jak również w odniesieniu do koncepcji przebudowy ulic [9]. Podejście takie pozwala na efektywne wydatkowanie pieniędzy z budżetu gminy oraz prowadzi do konsekwentnego powstawania sprawnego systemu zagospodarowania wód opadowych na terenie całego miasta. Należy dążyć do jak największego wykorzystania wód opadowych na obszarze ich powstawania oraz do minimalizowania ilości wód odprowadzanych bezpowrotnie do cieków płynących, np. do rzek. Autorzy prezentują prawidłowe podejście do modelowania oraz projektowania systemu sieci kanalizacji deszczowej, z uwzględnieniem możliwie wysokiego udziału retencji wód opadowych oraz rewitalizacji istniejących zbiorników wodnych (stawów pogliniankowych), co dodatkowo poprawi walory rekreacyjne miasta.
Pandemia COVID-19 a występowanie bakterii Legionella sp. w systemach wody ciepłej – ocena ryzyka
Dorota Kręgiel
Słowa kluczowe: Legionella, sieć wodociągowa, zastoiny, pandemia COVID-19
W czasie pandemii COVID-19 większość obiektów użyteczności publicznej została zamknięta. Sieć wodociągowa tych budynków nagle przestała być regularnie użytkowana. Sytuacja zrozumiała ze względów epidemiologicznych, stała się groźna ze względu na wzrost ryzyka bakteriologicznego podczas wychodzenia z fazy „lock down” do normalnego funkcjonowania i użytkowania. Artykuł stanowi przegląd wiedzy dotyczącej występowania pałeczek z rodzaju Legionella w systemach wody ciepłej oraz wskazuje na istotne problemy wzrostu niebezpieczeństwa spowodowanego rozwojem tych chorobotwórczych bakterii w przypadku zastoin w sieci wodociągowej.
Rozwój monitoringu wód w Polsce
Marek Gromiec
Słowa kluczowe: monitoring wód, techniczne elementy i systemy, nowe prawodawstwo
W artykule przedstawiono rolę i ogólny zakres monitoringu stanu wód w ramowej dyrektywie wodnej. Zaprezentowano światowe kierunki rozwoju elementów technicznych monitoringu wód. Przedstawiono wkład Instytutu Mereorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) w rozwój monitoringu jakości wód i systemów informacyjnych. Wskazano zmiany w monitoringu wód w nowych ustawach, postulując konieczność wprowadzenia monitoringu ścieków.
